Đề cương ôn thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2020 – 2021 tổng hợp lại toàn bộ kiến thức quan trọng trong giữa học kì 2, cũng như đưa ra những định hướng, đề thi và một số bài tập cho các em học sinh lớp 12 tham khảo để chuẩn bị thật tốt cho kì thi sắp tới.
Bên cạnh đó những em tìm hiểu thêm thêm Bộ đề thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 12. Nội dung cụ thể mời những em tìm hiểu thêm bài viết dưới đây .
Bạn đang xem: Đề cương ôn thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2020 – 2021
Bạn đang đọc: Đề cương ôn thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2020 – 2021 – Trường THPT Nguyễn Đình Chiểu
Mục lục
Phần I. Kiến thức thi giữa học kì 2 môn Văn 12
I. Văn bản
1. Ai đã đặt tên cho dòng sông? (Hoàng Phủ Ngọc Tường)
+ Tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường + Xuất xứ, thực trạng sáng tác, ý nghĩa nhan đề + Phân tích văn bản theo bố cục tổng quan + Phân tích những cụ thể, hình ảnh rực rỡ + Hình tượng sông Hương : vẻ đẹp địa lí, vẻ đẹp lịch sử vẻ vang, vẻ đẹp văn hóa truyền thống + Cái tôi say đắm tài hoa, thâm thúy của Hoàng Phủ Ngọc Tường + Liên hệ những tác phẩm khác : hình tượng dòng sông, tình yêu quê nhà quốc gia …
2. Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài)
+ Tác giả Tô Hoài + Xuất xứ, thực trạng sáng tác, tóm tắt tác phẩm, bố cục tổng quan. + Phân tích văn bản theo bố cục tổng quan + Hình tượng nhân vật : Mị, A Phủ + Đặc sắc nghệ thuật và thẩm mỹ + Phân tích những chi tiết cụ thể, hình ảnh rực rỡ : tiếng sáo, giọt nước mắt …. + Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo + Hình tượng người nông dân, hình tượng người phụ nữ … ( Liên hệ những tác phẩm khác )
3. Vợ nhặt (Kim Lân)
+ Tác giả Kim Lân + Xuất xứ, thực trạng sáng tác, tóm tắt tác phẩm, bố cục tổng quan. + Nhan đề, trường hợp + Phân tích văn bản theo bố cục tổng quan + Phân tích những cụ thể, hình ảnh rực rỡ + Hình tượng nhân vật : Bà cụ Tứ, Tràng, người vợ nhặt + Đặc sắc thẩm mỹ và nghệ thuật + Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo + Hình tượng người nông dân, hình tượng người phụ nữ ( Liên hệ những tác phẩm khác )
4. Rừng xà nu (Nguyễn Trung Thành)
+ Tác giả Nguyễn Trung Thành + Xuất xứ, thực trạng sáng tác, tóm tắt tác phẩm, bố cục tổng quan. + Phân tích văn bản theo bố cục tổng quan + Phân tích những chi tiết cụ thể, hình ảnh rực rỡ + Hình tượng rừng xà nu + Các thế hệ anh hùng : Cụ Mết, Tnú, Mai, Dít … + Cảm hứng sử thi + Chủ nghĩa anh hùng cách mạng ( Liên hệ những tác phẩm khác )
5 Những đứa con trong gia đình (Nguyễn Thi)
+ Tác giả Nguyễn Thi + Xuất xứ, thực trạng sáng tác, tóm tắt tác phẩm, bố cục tổng quan. + Phân tích văn bản theo bố cục tổng quan + Hình tượng nhân vật : Chú Năm, người mẹ, Chiến, Việt + Chủ nghĩa anh hùng cách mạng ( Liên hệ những tác phẩm khác )
6. Chiếc thuyền ngoài xa ( Nguyễn Minh Châu)
+ Tác giả Nguyễn Minh Châu + Xuất xứ, thực trạng sáng tác, tóm tắt tác phẩm, bố cục tổng quan. + Phân tích văn bản theo bố cục tổng quan + Tình huống truyện + Hình tượng nhân vật : Người đàn bà hàng chài, Phùng, Đẩu + Đặc sắc nghệ thuật và thẩm mỹ + Phân tích kết thúc tác phẩm + Hình tượng người phụ nữ ( Liên hệ những tác phẩm khác ) + Hình tượng người nghệ sĩ ( Liên hệ những tác phẩm khác )
7. Hồn Trương Ba, da hàng thịt (Lưu Quang Vũ)
+ Tác giả Lưu Quang Vũ + Xuất xứ, thực trạng sáng tác, tóm tắt tác phẩm, bố cục tổng quan. + Phân tích những cuộc đối thoại : giữa Hồn và Xác, giữa Hồn Trương Ba và người thân trong gia đình, giữa Hồn Trương Ba và Đế Thích + Bi kịch nhân vật Trương Ba + Ý nghĩa phê phán của đoạn trích và giá trị nhân văn của vở kịch.
8. Nhìn về vốn văn hóa dân tộc (Trần Đình Hượu)
+ Tác giả Trần Đình Hượu + Những rực rỡ nội dung và thẩm mỹ và nghệ thuật + Quan điểm của tác giả về đặc trưng vốn văn hóa truyền thống dân tộc bản địa Nước Ta + Phương hướng thiết kế xây dựng một nền văn hóa truyền thống tiên tiến và phát triển, đậm đà truyền thống dân tộc bản địa.
9. Số phận con người ( Sô- lô- khốp)
+ Những nét cơ bản về cuộc sống và sự nghiệp văn học của Sô-lô-khốp + Tóm tắt đoạn trích + Ý nghĩa nhan đề + Những rực rỡ nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ + Những cụ thể, hình ảnh rực rỡ + Phân tích nhân vật Xô-cô-lốp + Cảm nhận đoạn phản hồi ngoại đề cuối tác phẩm
10. Thuốc ( Lỗ Tấn)
+ Những nét chính về cuộc sống và sự nghiệp của nhà văn Lỗ Tấn + Tóm tắt đoạn trích + Ý nghĩa nhan đề + Phân tích hình tượng Hạ Du + Những rực rỡ nội dung và thẩm mỹ và nghệ thuật + Ý nghĩa một số ít cụ thể, hình ảnh rực rỡ ( vòng hoa trên mộ Hạ Du, con đường mòn, câu truyện trong quán trà … )
11. Ông già và biển cả ( Hê-minh-uê)
+ Tóm tắt đoạn trích + Những nét chính về cuộc sống và sự nghiệp của nhà văn Hê-minh-uê + Nguyên lí “ tảng băng trôi ” + Nhân vật ông lão Xan-ti-a-gô + Các cụ thể, hình ảnh rực rỡ, mang tính hình tượng. – Các văn bản đọc thêm : Mùa lá rụng trong vườn, Bắt sấu rừng U Minh Hạ + Tóm tắt văn bản + Giá trị nội dung và thẩm mỹ và nghệ thuật rực rỡ.
Phần II. Tiếng Việt và Làm văn thi giữa học kì 2
1. Các phương pháp miêu tả 2. Các loại phong thái ngôn từ 3. Các thao tác lập luận 4. Các giải pháp tu từ và hiệu suất cao thẩm mỹ và nghệ thuật 5. Kĩ năng viết đoạn văn nghị luận xã hội 6. Kĩ năng làm những dạng bài nghị luận văn học
Phần III. Cấu trúc đề thi giữa học kì 2 lớp 12 môn Văn .
I. Thời gian làm bài : 120 phút II. Cấu trúc : Phần I. Đọc hiểu ( 3 điểm ) Phần II. Làm văn ( 7 điểm ) Câu 1 : Nghị luận xã hội ( 2 điểm ) Câu 2 : Nghị luận văn học ( 5 điểm )
Phần IV : Đề thi giữa học kì 2 lớp 12 môn Ngữ văn
PHẦN I: ĐỌC HIỂU (3,0 ĐIỂM)
Đọc đoạn trích sau và thực thi những nhu yếu : ( 1 ) Một lần vô tình tôi đọc được bài viết “ Hạnh phúc là gì ? ” trên bốc của một người bạn. ( 2 ) Bạn ấy viết rằng : “ Hạnh phúc là được nằm trong chăn ấm xem tivi cùng với mái ấm gia đình. ( 3 ) Hạnh phúc là được trùm chăn kín và được mẹ pha cho cốc sữa nóng. ( 4 ) Hạnh phúc là được cùng đứa bạn thân nhong nhong trên khắp phố. ( 5 ) Hạnh phúc là ngồi co ro hàng giờ trong quán cafe, nhấm nháp li cacao nóng và bàn chuyện chiến sự … quốc tế cùng bạn bè chiến hữu … ”. ( 6 ) Bất chợt giật mình, niềm hạnh phúc đơn thuần vậy sao ? ( 7 ) Ừ nhỉ ! ( 8 ) Hình như lâu nay tất cả chúng ta chỉ quen với việc than phiền mình xấu số chứ ít khi biết được rằng mình đang niềm hạnh phúc. ( 9 ) Hãy một lần thử nghĩ xem : Khi tất cả chúng ta than phiền vì cha mẹ quá chăm sóc đến chuyện của mình thì ngoài kia biết bao nhiêu người thèm hơi ấm của mẹ, thèm tiếng cười của bố, thèm được về nhà để được mắng ; khi tất cả chúng ta cảm thấy thiệt thòi khi không được ngồi xe hơi chỉ vì phải chạy xe máy giữa trời nắng thì ngoài kia biết bao nhiêu bạn của tất cả chúng ta mồ hôi nhễ nhại, gò mình đạp xe lên những con dốc vắng ; khi tất cả chúng ta bất mãn với chuyện học tập quá stress thì ngoài kia biết bao người đang khao khát một lần được đến trường, một lần được cầm cây bút để viết lên những tham vọng ; khi tất cả chúng ta … ( Dẫn theo Bài tập Ngữ văn 11, tập 2, NXB Giáo dục đào tạo 2007 )
Câu 1: Xác định phong cách ngôn ngữ của đoạn trích. (0,5 điểm)
Câu 2: Tại sao tác giả lại “Bất chợt giật mình, hạnh phúc đơn giản vậy sao?”? (1,0 điểm)
Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu (9). (1,0 điểm)
Câu 4: Anh/Chị hãy rút ra thông điệp có ý nghĩa nhất trong đoạn trích trên. (0,5 điểm)
II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Xem thêm: Hệ thống kiến thức Sinh học lớp 12
Qua đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh / chị hãy viết một đoạn văn ( khoảng chừng 200 chữ ) bày tỏ tâm lý của mình về : Hạnh phúc của giới trẻ trong thời đại ngày này.
Câu 2. (5,0 điểm)
Nhận xét về giá trị hiện thực của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ – Tô Hoài, có quan điểm cho rằng : Truyện là bức tranh chân thực về số phận đau khổ của đồng bào dân tộc bản địa miền núi dưới chính sách phong kiến chúa đất. Bằng việc nghiên cứu và phân tích tác phẩm, hãy làm sáng tỏ quan điểm trên.
Đáp án
| HƯỚNG DẪN CHẤM KTCL 8 TUẦN HỌC KÌ 2
NĂM HỌC 2018 – 2019 MÔN: NGỮ VĂN |
I. LƯU Ý CHUNG:
– Giám khảo cần nắm vững nhu yếu của Hướng dẫn chấm để nhìn nhận tổng quát bài làm của thí sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm. – Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần dữ thế chủ động, linh động trong việc vận dụng đáp án và thang điểm ; khuyến khích những bài viết có tư duy khoa học, lập luận tinh tế, có năng lực cảm thụ văn học và tính phát minh sáng tạo cao. – Sau khi chấm xong, điểm toàn bài làm tròn đến 0,25 điểm.
Phần 1: Đọc hiểu
| CÂU | NỘI DUNG | ĐIỂM |
| 1 | Phong cách ngôn ngữchính luận. | 0,25 |
| 2 | Tác giả “ Bất chợt giật mình, niềm hạnh phúc đơn thuần vậy sao ? ” chính bới : – Khi nghĩ đến niềm hạnh phúc thì con người thường nghĩ đến những gì cao xa, to lớn nhưng thực ra niềm hạnh phúc là những gì rất đơn giản và giản dị, thân mật quanh ta. – Con người thường không nhận ra giá trị của những gì mình đang có, thế cho nên thường “ than phiền mình xấu số chứ ít khi biết được rằng mình đang niềm hạnh phúc ”. | 0,75 |
| 3 | – Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu ( 9 ) : liệt kê, điệp ngữ, tương phản-đối lập. – Tác dụng : + Tạo giọng điệu thiết tha, hùng hồn, can đảm và mạnh mẽ để tăng tính thuyết phục. + Nhấn mạnh sự tương phản về thực trạng của tất cả chúng ta và biết bao nhiêu người để từ đó gợi ra ý niệm về một niềm hạnh phúc giản đơn. | 0,25 0,75 |
| 4 | Thông điệp có ý nghĩa nhất trong đoạn trích : Chúng ta cần biết trân trọng những niềm hạnh phúc bình dị, giản đơn nhưng thiết thực trong đời sống. | 1,0 |
Phần 2: Làm văn
Câu 1: Yêu cầu về kĩ năng:
– Biết cách viết đoạn văn nghị luận xã hội, vận dụng tốt những thao tác lập luận để xử lý yếu tố một cách thuyết phục. – Đoạn văn mạch lạc, rõ ràng ; hành văn trong sáng, giàu xúc cảm ; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
Yêu cầu về kiến thức:
Có thể có những quan điểm khác nhau nhưng phải tương thích với chuẩn mực đạo đức, lẽ phải. Dưới đây chỉ là những khuynh hướng cơ bản :
| Ý | Nội dung | Điểm |
| 1 | Giải thích | 0,5 |
| Hạnh phúc là một trạng thái tâm lý của con người khi ta cảm thấy vui vẻ, thoả mãn. | ||
| 2 | Bàn luận | 1,0 |
| * Quan niệm của giới trẻ về niềm hạnh phúc : – Hạnh phúc là tận hưởng. – Hạnh phúc là thưởng thức. – Hạnh phúc là sống vì người khác. – Hạnh phúc là hài hòa giữa quyền lợi của cá thể và hội đồng … | 0,5 | |
| * Vì sao giới trẻ lúc bấy giờ lại có những ý niệm khác nhau về niềm hạnh phúc ? – Thời đại mà kinh tế tài chính xã hội ngày càng tăng trưởng, con người dễ coi trọng lối sống vật chất, vì thế dễ phát sinh ý niệm niềm hạnh phúc là tận hưởng. – Thời đại ngày này cũng đặt ra nhiều thử thách, thời cơ, thế cho nên giới trẻ cũng năng động hơn, dám sống dám thưởng thức, dám hi sinh vì người khác … | 0,5 | |
| 3 | Bài học nhận thức và hành động | 0,5 |
| – Cần có những ý niệm đúng đắn về niềm hạnh phúc. – Luôn triển khai xong mình để hướng tới một niềm hạnh phúc chân chính. | ||
| Lưu ý: Nếu viết không đúng hình thức đoạn văn thì trừ 0,5 điểm | ||
Câu 2: (5,0 điểm)
Yêu cầu về kĩ năng:
Hiểu đề, biết cách làm bài văn nghị luận văn học. Biết nghiên cứu và phân tích dẫn chứng để làm sáng tỏ yếu tố. Bố cục rõ ràng, lập luận ngặt nghèo. Hành văn trôi chảy. Văn viết có xúc cảm. Không mắc những lỗi diễn đạt, dùng từ, ngữ pháp, chính tả.
Yêu cầu về kiến thức: Cần đáp ứng được những ý cơ bản sau:
| 2 | Nhận xét về giá trị hiện thực của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ – Tô Hoài, có ý kiến cho rằng: Truyện là bức tranh chân thực về số phận đau khổ của đồng bào dân tộc miền núi dưới chế độ phong kiến chúa đất.
Bằng việc phân tích tác phẩm, hãy làm sáng tỏ ý kiến trên. |
5.0 |
| a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận | 0,25 | |
| Có đủ mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được yếu tố. Thân bài tiến hành được yếu tố. Kết bài Tóm lại được yếu tố. | ||
| b. Xác định đúng vấn đề nghị luận | 0,25 | |
| Bức tranh chân thực về số phận đau khổ của đồng bào dân tộc bản địa miền núi dưới chính sách phong kiến chúa đất. | ||
| c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. | ||
| * Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm: | ||
| – Tô Hoài là nhà văn nổi tiếng trên văn đàn từ trước năm 1945. Trong kháng chiến chống Pháp, ông đã có một số ít thành tựu xuất sắc, nhất là về đề tài miền núi. Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn tạo ra sự tên tuổi của ông in trong tập Truyện Tây Bắc. – Giá trị hiện thực của truyện thế hiện tập chung ở việc tái hiện bức tranh chân thực về số phận đau khổ của đồng bào dân tộc bản địa miền núi dưới chính sách phong kiến chúa đất. | 0,25 0,25 | |
| * Giải thích ý kiến: | ||
| – Giá trị hiện thực là năng lực tái hiện hiện thực của tác phẩm văn chương. Một tác phẩm có giá trị hiện thực khi miêu tả chân thực, vừa đủ, sinh động hiện thực đời sống, giúp người đọc có những hiểu biết thâm thúy về đối tượng người dùng mà nhà văn miêu tả. – Ý kiến là lời nhìn nhận về một biểu lộ của giá trị hiện thực trong tác phẩm Vợ Chồng A Phủ, Tác phẩm miêu tả không thiếu, chân thực số phận đau khổ, xấu số của đồng bào dân tộc bản địa miền núi dưới ách thống trị của bọn phong kiến chúa đất. | 0,25 | |
| * Phân tích – chứng minh: | ||
| – Số phận đau khổ của cha mẹ Mị : Vì nghèo nên lấy nhau không có tiền phải vay nợ nhà thống lí, mẹ Mỵ chết vẫn chưa hết nợ. Cha Mỵ sống trong đau khổ vì con gái phải làm người ở ( danh nghĩa là con dâu ) để trả nợ thay mình. – Số phận đau khổ của Mỵ : + Bị bắt làm con dâu gạt nợ. + Bị bóc lột sức lao động tàn tệ. + Bị đày đọa về ý thức. + Bị chà đạp lên nhân phẩm. => Sự đày đọa khiến Mỵ tê liệt khát vọng sống, tê liệt ý thức đấu tranh, sống như con rùa trong xó cửa, như cái xác không hồn … – Số phận đau khổ của A Phủ : + Sinh ra đã xấu số ( Bố mẹ, bạn bè không còn ai, cả làng chết hết vì bệnh dịch, 10 tuổi bị đem bán xuống bản người Thái … ) + Lớn lên sống kiếp làm thuê, làm mướn, nghèo khó đến nôi không có tiền cưới vợ. + Bị đánh đập, tra tấn dã man, bị phạt vạ, trở thành người làm công trừ nợ cho nhà thống Lí. + Vì để hổ ăn thịt mất một con bò mà bị đánh, trói nhiều ngày, hoàn toàn có thể sẽ bị chết. – Số phận đau khổ của những người dân khác : + Nhiều người bị trói rồi bỏ quên đến chết. + Có những người chưa già nhưng sống lưng đã còng rạp xuống. | 0,25 1,0 1,0 0,25 | |
| * Nghệ thuật thể hiện | 0,25 | |
| – Nghệ thuật thiết kế xây dựng nhân vật độc lạ, mỗi nhân vật được khai thác từ những điểm nhìn khác nhau. – Miêu tả tâm lí sinh động. – Ngôn ngữ đậm chất miền núi, lối kể chuyện linh động. | ||
| * Đánh giá | 0,5 | |
| – Miêu tả cuộc sống số phận của người lao động miền núi trước cách mạng tháng tám, Tô Hoài bày tỏ niềm thương mến, cảm thông với những xấu số của họ. – Nhà văn còn cất lên tiếng nói lên án, tố cáo chính sách phong kiến chúa đất miền núi đã đày đọa con người, đẩy họ vào cảnh lầm than, xấu số. – Viết tác phẩm, nhà văn đưa người đọc đến với đời sống của đồng bào dân tộc bản địa, giúp người đọc cảm thông thương mến những con người nơi đây, từ đó trân trọng những tham vọng, khát vọng, trân trọng sức sống tiềm tàng, năng lực tự giải phóng và tìm đến cách mạng của họ. | ||
| d. Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận. | 0,25 | |
| e. Chính tả, dùng từ, đặt câu | ||
| Đảm bảo đúng nguyên tắc về chính tả, dùng từ, đặt câu. | 0,25
Xem thêm: Top 9 sổ tay toán lý hóa sinh anh 2022 |
Đăng bởi : trung học phổ thông Nguyễn Đình Chiểu Chuyên mục : Tài Liệu Lớp 12
Source: https://tuyensinhvanghenghiep.vn
Category: ÔN TẬP KIẾN THỨC